Autor: AABH
U sljedećim sedmicama vam predstavljamo nagrađene radove od strane stručnog žirija u sklopu Collegium Artisticum 2017. U kategoriji “Nagrada za realizaciju” dodjeljenje su dvije nagrade a ove sedmice predstavljamo Triptih: Sarajevska stepeništa (poetsko, muzičko i parkovsko stepenište), Sarajevo, a autorice su Nermina Zagora i Dina Šamić, Arhitektonski studio Firma; saradnici: Adis Kurtalić, Amra Macić, Arnela Nurković, Malik Hodžić, Haris Ovčina.
Više o projektu možete pročitati u nastavku.
(materijal koji slijedi je dio autorove prijave na CA te je korišten u sklopu izložbe)
Stepenište u ulici Kaptol
U periodu od 2013. do 2016. godine realizovana su tri projekta stepeništa čiji dizajn potpisuje arhitektonski studio „Firma“. Prioritet izvornog projektnog zadatka je bila sanacija klizišta na predmetnim lokalitetima, a ograničeni program pored bazičnih zahtjeva nije nudio dodatne projektantske izazove. Obzirom da su lokacije stepeništa u centru Sarajeva na međusobnoj udaljenosti od 200 metara, projektanti su odlučili povećati svoj projektantski ulog, oblikujući tematske otvorene javne prostore i intervenišući strategijom urbane akunpunkture.
Stepenište u ulici Kaptol
1. Stepenište u ulici Kaptol, koje se naziva i „Poetskim stepeništem“, koncipirano je kao homage pjesnicima koji su svoje stihove posvetili Sarajevu. Predmetna urbana intervencija je zamišljena kao socio-kulturološka nadgradnja i redefinicija prozaične uloge otvorenog javnog stepeništa. Strukturu stepeništa, kojim se savladava visina od 18 metara, čini 120 stepenika i sedam odmorišta posvećenih pjesnikinjama i pjesnicima koji su živjeli i/ili pisali o Sarajevu. Svako odmorište se sastoji iz kaskadnih kamenih klupa i niskih zidova sa inskripcijama biografskih podataka i stihova Izeta Sarajlića, Nasihe Kapidžić-Hadžić, Tina Ujevića, Maka Dizdara, Velimira Miloševića, Bisere Alikadić i Darija Džamonje. U kompozicionom smislu, dizajn „Poetskog stepeništa“ karakterište diskretni oblikovni izraz, gotovo neprimjetno izlomljena hodna linija, uz neujednačeni ritam i alternaciju širine i položaja stepenišnih krakova, ograda, odmorišta i posebno dizajniranih rasvjetnih stubova. U materijalizaciji su korištene lokalne vrste kamena: hreša (iz okoline Sarajeva) i granit (Jablanica), kao i čelik i staklo.
Stepenište u ulici Kaptol
2. Stepenište u ulici Pruščakova je koncipirano kao „muzičko stepenište“, obzirom na blizinu kulturnog centra „Sloga“ u kojem su brojni proslavljeni muzičari sarajevske rock'n'roll scene započeli svoje karijere 60-tih i 70tih godina prošlog stoljeća. Nastavljajući projektantsku ideolologiju stepeništa u ulici Kaptol, ovim projektom se nastojalo doprinijeti urbanoj regeneraciji zapostavljenih javnih prostora u Sarajevu, afirmirati kulturološke vrijednosti i naslijeđe muzičke i urbane scene Sarajeva, nasuprot dominantnoj tendenciji nekritičke izgradnje šoping centara, benzinskih pumpi i instant stambenih naselja. Ključnu odrednicu projekta čini 60 cm široka i 70 m duga čelična traka, koja se duž centralne osovine stepeništa, dinamično uvija, presavija i „pleše“, tranformišući se iz segmenta popločanja u posebno dizajnirane elemente urbanog mobilijara – klupe i muzičke kutije. Svaka muzička kutija, pored biografskih podataka sedam muzičara, grupa i pokreta (Indexi, Pro Arte, Bijelo dugme, Merlin, Prijatelji, New Primitives, Rock Under Siege) sadrži i audio uređaj koji omogućuje reprodukciju njihovih najpoznatijih pjesama. Urbani mobilijar koji se nalazi u neposrednoj blizini kultnog šahovskog kluba „Bosna“ je dizajniran u vidu klupa i stola za igranje šaha. U materijalizaciji stepeništa dominira upotreba granita čija neutralna boja i tekstura naglašavaju dinamičnu i skulpturalnu formu centralne trake od pocinčanog čelika u kombinaciji sive-antracit i „električne“ žute boje, koja je dodatno akcentirana ambijentalnom rasvjetom.
Stepenište u ulici Pruščakova
Treći u nizu projekata stepeništa realizovan je u Velikom parku i predstavlja svojevrsni oblikovni eho stepeništa u ulici Kaptol i Pruščakova. Urbanistički ansambl se sastoji od četiri međusobno različita stepeništa, koja svojim oblikom i nagibom prate konfiguraciju terena. Posebnost ove urbanističke intervencije se ogleda u dijalogu novih stepeništa sa kontekstom Velikog parka, kao spomenika kulturno-historijskog naslijeđa, u kojem su sedimentirani slojevi parkovskog rješenja iz austrougarskog perioda i groblja (mezarja) iz osmanskog perioda. Izvorni projekat stepeništa je nosio tematski predzanak „kulturno-historijskog stepeništa“ i predviđao je posebno dizajnirane elemente urbanog mobilijara, na kojima bi bio predstavljen timeline kulturno-historijskog razvoja grada Sarajeva. Obzirom na brojna ograničenja vezana za aspekt zaštite ove spomeničke cjeline, projektanti su svoje rješenje koncipirali kao nenametljivu, monohromatsku kombinaciju dvije autohtone vrste kamena – granita i hreše, te elegantno dizajniranih elemenata ograde i rasvjetnih stubova, kako projektovani elementi ne bi konkurisali ostalim sadržajima u parku.
Stepenište u Velikom parku
Stepenište u Velikom parku
Datum objavljivanja: 04.05.2017.
