Projekt OTVORENI AMFITEATAR u Banja Luci, odabran od strane stručnog žirija na selektivnoj izložbi Collegium artisticum – Arhitektura 2019 u kategoriji Ideje.
Projekt: OTVORENI AMFITEATAR, Banja Luka
Autor: ISTRAŽIVAČKI CENTAR ZA PROSTOR – autorski tim: small SCALE, koordinator Igor Kuvač
Studenti: Aleksandar Šepa, Jovana Janjić, Nataša Lizdek, Vladana Milanović (studenti arhitekture), Stefan Narić, Lazar Zolak, Slađana Momčičević, Slaviša Zakić, Momir Stanković (studenti građevinarstva) (Univerzitet u Banjoj Luci – Arhitektonsko-građevinsko-geodetski fakultet), Jill Saunders, Stefanie Stanke, Åsne Kvalne, Irhana Šehović, (Norveški univerzitet za nauku i tehnologiju (NTNU) – Fakultet za arhitekturu i dizajn Trondhajm), Erna Beus, Selma Jukić, Kerim Hadžić, Antonela Buzić, Belkisa Ivanković (Univerzitet u Sarajevu – Arhitektonski fakultet)
Mentori: Dr Igor Kuvač, dipl. inž.arh., Radovan Vukomanović, Master građ., Slobodan Peulić, dipl.inž.arh., Doc. Dr Isidora Karan, dipl.inž.arh., Una Umićević, Master arh., (Istraživački centar za prostor i Univerzitet u Banjoj Luci – Arhitektonskograđevinsko- geodetski fakultet), Prof. Dr Mladen Burazor, dipl.inž.arh., Emina Alić, Master arh. (Univerzitet u Sarajevu – Arhitektonski fakultet), Prof.Dr Markus Schwai, dipl.inž.arh. Dr Ellen Aga Kildal, dipl.inž.arh. (Norveški univerzitet za nauku i tehnologiju (NTNU) – Fakultet za arhitekturu i dizajn Trondhajm
Saradnik: Slavko Vasiljević, Master geodezije (Univerzitet u Banjoj Luci – Arhitektonsko-građevinsko-geodetski fakultet)
Partneri: Univerzitet u Banjoj Luci, Arhitektonsko-građevinsko-geodetski fakultet, Norveški univerzitet za nauku i tehnologiju (NTNU) – Fakultet za arhitekturu i dizajn Trondhajm, Univerzitet u Sarajevu – Arhitek- tonski fakultet, Grad Banja Luka
Više o projektu možete pročitati u nastavku.
(Materijal koji slijedi je dio autorove prijave na CA te je korišten u sklopu izložbe).
Lokacija obuhvata neizgrađen otvoren postor – zelenu površinu između kompleksa objekata Univerziteta u Banjoj Luci i rijeke Vrbas u naselju Obilićevo. Definisan je objektima Pravnog (Arhitektonsko-građevinsko-geodetskog) i Mašinskog (Šumarskog) fakulteta sa Juga, pješačkom i biciklističkom stazom, desnom obalom rijeke Vrbas i samom rijekom sa Sjevera, Ulicom Majke Jugovića sa Istoka, te susjednom parcelom Psihijatijske klinike sa Zapada. Parcela predstavlja urbanu prazninu obraslu travom sa samo nekoliko nasumično raspoređenih stabala, bez drugih funkcija, čije je korišćenje svedeno na prolaženje spontano utabanim stazama. Davno izgrađen kružni skver u sredini je zarastao i gotovo nevidljiv, tako da lokacija nema elemente urbanog standarda koji bi defnisali mjesto.
Objekat je smješten u krajnjem istočnom (perifernom) dijelu parcele, tako da svojom pozicijom ne narušava postojeću zelenu strukturu livade. Sa druge strane urbanistička postavka sa velikim brojem potencijalnih korisnika, pokušava da ukaže na neiskorišćene vrijednosti prostora, koje je moguće aktivirati nizom malih akupunkturnih intervencija, koje je tek potrebno osmisliti. Pri tome je potrebo voditi računa o integralnom sagledavanju prostora u odnosu na kompleks Univerziteta i koncept uređenja obala Vrbasa, sa savremenim tendencijama transformacije prostora, predviđenim sadržajima regulacionih planova za Uređenje obala Vrbasa i Jug 1 i drugim elementima.
Konceptualna postavka ističe značaj kulturnog nasljeđa grada Banja Luka, osvrćući se na poznate obrasce korišćenja prostora, na epitet zelenog i pejzažnog grada, te njegovu nedovršenost. Ukazuje na specifične elemente prostora i morfologiju terena, u pokušaju da ga na najbolji mogući način unaprjedi ka željenom pravcu razvoja. Prema tome, konceptualna postavka simulira i generiše dalji razvoj prostora određujući nekoliko osnovnih parametara koji slijede logiku prirodne strukture, pravilnu geometriju parcele i geometriju urbanističke postavke kompleksa univerzteta, podužno razvijanje uz rijeku Vrbas, postojeću pješačku i biciklističku stazu, pravac drvoreda i podužnih fasada objekata fakulteta, zatim logiku kretanja pješaka i spontano formirane utabane pješačke staze. Konačno sam koncet predstavlja jedan široki pravolinijski potez u vidu drvene plaforme koja definiše glavni podužni pravac prostora i dominantnu osu simetrije u pravcu Istok – Zapad. Na ovaj način koncept ističe najudaljenije tačke i elemente prostora čijim bi povezivanjem lokacija mogla značajno da se unaprijedi i oživi. To su (1) intenzivan pješački i kolski pravac sa jednim od najljepših drvoreda u Banjoj Luci, u Ul. Majke Jugovića sa istočne strane, (2) naznake davno projektovanog, ali zapuštenog i gotovo nevidljivog centralnog prostora parcele sa djelimično popločanim kružnim skverom u sredini i konačno (3) kosina davno formiranog nasipa (ozelenjenog brdašca) uz krajnju zapadnu ivicu parcele, koji predstavlja njenu prirodnu, fizičku i vizuelnu granicu, te fin prirodni prelaz prema zelenoj strukturi kompleksa drveća u krugu susjedne Psihijatrijske klinike i dalje prirodnoj strukturi rijeke uzvodno.
Rješenje predstavlja višefunkcionalnu modularnu strukturu, pogodnu za različite vrste korišćenja- jednako studenata i zaposlenih na Univerzitetu, kao i drugih građana koji aktivno koriste prostor između objekata Univerziteta i rijeke Vrbas. Prema tome, struktura ima potencijal da postane mjesto susreta i komunikacije između Grada i Univerziteta, te da podstakne bolju međusobnu povezanost. Osim za igru, vježbanje, odmor I druge aktivnosti, struktura se može koristiti kao učionica na otvorenom, te slobodne aktivnosti studenata. Prema tome, može da generiše dalji razvoj predmetnog prostora, koji se može kretati prema otvorenoj laboratoriji, univerzitetskom parku / vrtu isl. Funkcija se postepeno podužno razvija u pravcu Istok – Zapad pružajući različite osjećaje boravka, te gradaciju funkcija i doživljaja od samog prolaza, preko kraćih i dužih zadržavanja, pojedinačnih ili grupnih mjesta za boravak, preko višefunkcionalnog amfiteatra, pa sve do najviše tačke koja omogućava uživanjeu vizurama.
Arhitektura u potpunosti odražava prirodnu strukturu lokacije, logiku konstrukcije i materijala, te koncept iskrenosti u arhitekturi. Svedena je na strukturu drvene konstrukcije koja ostaje otkrivena i vidna, tako da i sama predstavlja objekat izučavanja. Drvena platforma predstavlja “naboranu” dinamičnu formu koja se fragmentisano, u nepravilnom ritmu razvija prema kosini preko koje se u formi nepravilne strukture stepeništa konačno penje do vrha nasipa gdje kulminira sa nekoliko usitnjenih vertikala. Drvena konstrukcija je prožeta zelenilom, a poseban kvalitet dobija u korespondenciji sa nizom listopadnih stabala koji joj daju kvalitet trodimenzionalnosti, dodatno naglašavaju podužni pravac pružanja i stvaraju ugodan hlad za vrijeme vrućih ljetnjih dana.ređenje obala Vrbasa i Jug 1 i drugim elementima.
