Autor: AABH
Projekt Oživljavanje Austro-Ugarske fortikacije Kličanj u Trebinju je jedan od ukupno sedam radova u kategoriji Izvan konkurencije, odabran od strane stručnog žirija na selektivnoj izložbi Collegium artisticum 2017.
Projekt: Oživljavanje Austro-Ugarske fortikacije Kličanj, Trebinje
Autor: Ninoslav Ilić
Više o projektu možete pročitati u nastavku.
(materijal koji slijedi je dio autorove prijave na CA te je korišten u sklopu izložbe)
Kada je u pitanju stavljanje u funkciju ovih spomenika prošlosti, možda se neki od najboljih primjera kvalitetnog pristupa njihovom oživljavanju mogu vidjeti u Italiji, posebno u Veneciji, Veroni, Mantui, Trentu itd. U tome se posebno ističe region Trento koji je pod patronatom Vlade Italije i regionalne kancelarije za kulturno nasljeđe pokrenuo masivan, decenijski projekat poznat pod nazivom „Projekat Velikog rata“ sa ciljem sveobuhvatne revitalizacije i konzervacije regionalnog fortikacijskog sistema.
Koncept oživljavanja je baziran na uvođenju nove forme, oblikovno i materijalizacijski drugačije od izvorne, istovremeno odajući poštu ruševinama koje bi bile podvrgnute konzervaciji. Novoprojektovano rješenje donosi novu strukturu koja se prožima kroz rigidnu kamenu ljušturu, razvijajući se nezavisno od nje, ali je istovremeno koristi kao podršku. Glavni predmet interesovanja je sama tvrđava koja nastavlja da biva izložena prirodnoj sredini i otvorenom prostoru. Građevina se tretira kao spomenička skulptura, koja simbolizira različite kulturološke uticaje koji su kroz vijekove oblikovale Trebinje onakvim kakvo je ono danas. Ruševine su ispresjecane mrežom novoprojektovanih staza, materijalizovanih uz pomoć korten čeličnih paleta. Ovako postavljena struktura se posmatra kao kontinualni abstraktni objekat koji ima sposobnost adaptacije specifičnoj lokaciji. Zahrđale čelične ploče su reprezentacija različitih viševijekovnih kulturoloških uticaja i naroda koji su težile da ovladaju ovim strateškim mikroregionom. Određeni putevi vode od tačke A do tačke B, dok su drugi slijepi i ne vode nigdje, oslikavajući svu uzaludnost ovoga projekta i besmislenost trošenja resursa na gradnju sistema koji nikada nije stavljen u funkciju. Novoprojektovane komunikacije su zamišljene kao putevi znanja i informisanja. Krećuči se njima posjetioci bi imali priliku da se upoznaju sa istorijom objekta, fortikacijskog sistema kao cjeline, te uopšte o uticaju Austro-Ugarske monarhije na ovaj kraj i njegov razvoj.
Kao rekonstrukcija starih kula, savremna reinterpretacija zamjenjuje urušenu strukturu. Ove ekstenzije omogućavaju posjetiocima da uživaju u panoramskim vizurama na grad i okolinu. Zapadna kula dobija formu osmatračnice, dok istočna nosi lift kao vertikalnu komunikaciju sa manjim vidikovcem. Skulpturalni karakter intervencije omogućava građevini da nema strogo odredjenu funkciju, već da bude adaptivna različitim vidovima performativnih događaja. Gotovo sve stare prostorije su ostavljene prazne i ogoljene, tako da se koriste kao prilagodljive galerije.
Stavljajući fokus na mediteransku klimu, projekat briše liniju između unutrašnjeg i spoljašnjeg prostora. Tvrđava Kličanj bi bila opasana velikim platoom obliku trga. Trg je zasađen sadnicama platana. Stablo platana je svojevrsni simbol Trebinja, uveden u urbanu matricu grada tokom Austro Ugarskog perioda, i kao takvo pravi sponu između grada i oživljene tvrđave. Denivelacijom platoa stvaraju se preduslovi za formiranjem različitih atmosfera i urbanih karaktera trga. Kao spona ovih zona koriste se ugostiteljski sadržanji u obliku suvenirnica, restorana i slično.
Datum objavljivanja: 08.03.2018.
*Zabranjeno je kopiranje objava sa web stranice AABH na druge portale i medije bez odobrenja od strane Asocijacije arhitekata u BiH.
